Święto Przemienienia Pańskiego

     W tym dniu, 6 sierpnia w kilku parafiach kurpiowskich praktykowane były ciekawe zwyczaje o bardzo starym rodowodzie i niezwykłe, ludowe ceremonie  wotywne, odnotowywane już w XVI wieku.

    Mieszkańcy wsi udawali się do kościoła, niosąc ze sobą ofiary z wosku. Były to grube świece woskowe, często ręcznie odlewane, oblepione na całej długości zwierzątkami z wosku – miniaturowymi krówkami, świnkami, konikami, owcami, a więc zwierzętami gospodarskimi.

    Ofiarnicy, trzymając zapaloną świecę w ręku, modlili się klęcząc i prosili o ochronę bydła przed chorobami i pomorem. Prosili również o pomyślność we wszystkich zabiegach hodowlanych.

   Opiece boskiej polecali ponadto pszczoły, bartników i pszczelarzy. W ich intencji zanoszono do kościoła w ofierze wotywnej, małe ulepione z wosku ule. Ta forma, rzadka wśród wotów z wosku, ma już dzisiaj wartość unikatową. W zasadzie spotkać ją można już tylko w zbiorach i kolekcjach muzealnych. Znane jest przysłowie: „ Na Pańskie Przemienienie ( 6 sierpnia), lepsze gospodarza mienie”.

    W uroczystość Przemienienia Pańskiego zanoszono do kościoła, w intencji chorych również wota innych kształtów: m.in.  miniaturowe woskowe ręce, nogi, szczęki i serca, a także figurki dzieci w powijakach.

    Uroczystości  wotywne z użyciem uformowanych ręcznie wotów woskowych praktykowane były jeszcze w początkach XX wieku. Później stały się rzadkością. Na terenie naszego kraju wota takie znajdują się w zasobach kościoła w Krypnie Kościelnym na Kurpiach, i będące kościelną własnością, wypożyczane przez wiernych za drobną i dobrowolną opłatę – ofiarę , obnoszone są następnie wokół ołtarza z cudownym obrazem Matki Boskiej. W Krypnie Kościelnym jest sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia.

    W Brzozowie w roku 1688 bp Jan Zbąski  konsekrował nowo wybudowany kościół pod wezwaniem Przemienienia Pańskiego, co przedstawione zostało wyraźnie i plastycznie w ołtarzu głównym. Pisze o tym Lucjan Krynicki w książce pt. ”Kolegiata w Brzozowie”.  Parafia brzozowska do dzisiejszego dnia jest pw. Przemienienia Pańskiego.

 Halina Kościńska