Ksiądz Prałat Franciszek Stopa - kapłan niezwykły.

    Od pewnego czasu jest już w sprzedaży kolejne wydanie biograficznej powieści o Księdzu Stopie „Pielgrzymowanie wśród wilków”. Kapłan ten zapisał się złotymi zgłoskami w pamięci parafian Grabownicy Starzeńskiej. Największym materialnym dziełem jakie pozostało po proboszczowaniu Księdza Stopy w Grabownicy jest Grota Matki Bożej i monumentalne schody na skarpie wzgórza kościelnego. Jego życie i charyzmaty wspaniale opisuje Aleksander Sałapata w powieści „Pielgrzymowanie wśród wilków”. W najnowszym wydaniu znalazł się również opis słowny projektu pomnika, który miałby upamiętnić postać tego wielkiego kapłana. Poniżej zamieszczam opis projektu pomnika.

Opis projektu pomnika księdza Prałata Franciszka Stopy w Grabownicy Starzeńskiej.

            Pomnik powinien być posadowiony na skarpie Kościoła nieco poniżej Groty Matki Boskiej (nie zasłaniający figury Matki Bożej) obok monumentalnych schodów, będących najbardziej widocznym dziełem materialnym w parafii w Grabownicy jakie pozostawił. Elementem integralnym pomnika jest tablica (najlepiej drewniana-zunifikowana z tablicami projektowanego Grabownickiego Szlaku Literackiego) z opisem symboliki pomnika oraz życiorysem kapłana posadowiona poniżej pomnika przy schodach (na wysokości spocznika).

            Pomnik składający się z kamiennego postumentu (na zewnątrz widoczne granitowe kuliste głazy o średnicy 10-15 cm) wysokości ok. 1,2 m. Nachylenie postumentu w części dolnej znaczne ok. 80% do 70 cm, w części górnej mniejsze ok. 30 %.  Sam postument rozmiarów pokaźnych przy gruncie ok. 1,5 na 2 m. Postument w części dolnej może zawierać płaskorzeźby lub nie. W części górnej postumentu na jednym z boków znajdą się: trzy ekspresyjnie przedstawione, wyciągnięte ku górze w geście błagalnym dłonie ludzkie. Dłonie będą wystawać spomiędzy kamieni, a w ich otoczeniu znajdzie się kilka granatów i karabin. Na drugim boku zostanie umieszczony pomiędzy kamieniami kostur i insygnia prałatowskie. Z przodu postumentu staną dwa wilki: jeden bacznie spoglądający na kapłana, drugi grożący mu otwartą paszczą.

Na postumencie odlany z mosiądzu (czy innego stosownego materiału) kapłan naturalnych rozmiarów w postawie klęczącej. Postać w pocerowanej sutannie,
z plecakiem i stułą. Na nogach obuwie stosowne do górskich wycieczek. Ręce złożone do modlitwy trzymające różaniec. Twarz zapatrzona w postać Matki Boskiej w Grocie, poorana zmarszczkami lecz promiennie uśmiechnięta. Na piersi wizerunek Matki Bożej Pięknej Miłości z sanktuarium w Polańczyku (dawniej czczoną przez prawosławnych i noszącej tytuł MB Łopieńskiej). Na ramieniu wróbel.

Opis symboliki pomnika.

Postument:

Pierwszy bok zawierający trzy ludzkie wyciągnięte dłonie w otoczeniu granatów i karabinu jest odniesieniem:

- do II wojny światowej, w latach której ksiądz Stopa został wyświęcony;

- ratowania z narażeniem życia na plebanii trzech zbiegłych jeńców radzieckich oraz żołnierzy Armii Krajowej;

- cudownego ocalenia w trakcie poszukiwań przez oficerów radzieckich arsenału oddziałów Armii Krajowej ukrytego w Kościele w Bóbrce, gdzie pełnił swoją kapłańską posługę.

Drugi bok z leżącym kosturem i insygniami prałatowskimi podkreśla trudy ziemskiego pasterzowania kapłana oraz jego brak przywiązania do przyznanych godności i rzeczy materialnych. Kostur jest szczególnym wyrazem:

- trudów duszpasterzowania w rozległej i położonej w górskiej głuszy parafii
w Polańczyku;

- nieszczęśliwego wypadku złamania kości biodrowej z uszkodzeniem miednicy i żeber, który pogrążył kapłana w cierpieniu i przerwał jego owocną pracę
w parafii w Grabownicy Starzeńskiej;

- tułaczki po opuszczeniu parafii w Grabownicy, która zawiodła księdza Stopę
z jego rodzinnego domu do Kościoła Rzeszowskiej parafii Św. Krzyża, gdzie zakończył życie pełniąc do końca posługę w konfesjonale.

Przód postumentu z sylwetkami dwóch wilków, z których jeden bacznie się przygląda, a drugi szczerzy groźnie kły jest odwołaniem:

- do niebezpieczeństw i trudów czasów dwóch najstraszniejszych w dziejach dwudziestego wieku totalitaryzmów, w których Ksiądz Prałat pełnił swoją kapłańską posługę, a które Go ani nie zatrzymały ani nie zniechęciły;

- odniesieniem do tytułu biograficznej opowieści o księdzu Franciszku „Pielgrzymowanie wśród wilków”, która opisuje liczne spotkania „Biskupa Bieszczadów” z tymi groźnymi drapieżnikami podczas Ewangelizacji w Bieszczadach.

Postać:

Umieszczenie postaci ponad symbolami na postumencie obrazuje zwycięstwo kapłana nad wszelkimi przeciwnościami losu. Pozostaje On w pamięci wiernych, jako piękny przykład pasterza oraz dobrego, prawego człowieka.

Postawa klęcząca, złożone ręce, różaniec oraz wizerunek Matki Boskiej Pięknej Miłości symbolizują:

- całkowite oddanie na służbę Bogu i Jego Matce, której przez lata oddawał cześć w wizerunku MB Łopieńskiej (obraz został przez księdza Franciszka uratowany z zrujnowanej cerkwi w Łopience i przewieziony do Kościoła w Polańczyku);

- poświęcenie dla ludzi którym zawsze służył jako brat i kapłan.

Twarz naznaczona latami i cierpieniem ale promieniująca uśmiechem jest obrazem człowieka, który do końca pełniąc wolę Ojca, udaje się spokojnie po wieczną nagrodę do Tej której zawierzył.

Stuła jest nawiązaniem do ostatniego etapu życia księdza, który pomimo ułomności do końca ofiarnie służył w konfesjonale.

Znoszona, pocerowana sutanna jest wyrazem dobrowolnego, ewangelicznego ubóstwa, które towarzyszyło mu w jego ziemskim pielgrzymowaniu.

Plecak oraz buty podkreślają:

- trud zdobywania wiedzy i realizowania powołania (nauka w gimnazjum do którego uczęszczał pieszo kilkanaście kilometrów, nauka w seminarium
w okresie okupacji, oraz powojennego Ewangelizowania Bieszczad);

- tułaczkę jakiej zaznał pod koniec życia;

- prawdziwość postaci człowieka niewolnego od ziemskich słabości (przez parafian jest często wspominany nierozłącznie z rowerem… i papierosem).

Wróbel na ramieniu odnosi się do:

- prostego i swobodnego zachowania pasterza, który nie stwarzał barier
w kontaktach z drugim człowiekiem;

- umiłowania przyrody, jej piękna, a także gospodarskiego trudu jaki wielokrotnie zrosił potem czoło kapłana przez lata pracującego na roli, hodującego zwierzęta i pszczoły;

- epizodu myśliwskiego w życiorysie księdza, który po wielu spotkaniach
z wilkami, nie zakończonych dramatycznie, nie kusił losu i wybierał się
w samotne podróże po Bieszczadzkich bezdrożach uzbrojony w broń myśliwską.

Tadeusz Stępień