Legenda o Temeszowie

     Działo się to w wiosce nad Sanem założonej przez ród Temeszów. Były tam dwa duże stawy. Jeden z tych stawów znajduje się naprzeciw pałacu państwa Dwernickich. W owym czasie żył tam pan Wincenty Dwernicki. Staw, podobnie jak reszta majątku, był bardzo bogaty. Obfitował we wszystkie rodzaje ryb, które zadziwiały nie tylko ilością, ale także wielkością. Pływały w nim nawet węgorze. Na samym środku była wyspa a na niech spichlerz. I ten zadziwiał bogactwem. Jednakże jego właściciel, pan Dwernicki pilnował swojej własności. Stawiał na straży załogę, która składała się z czeladzi i żołnierzy. Służba cała noc czuwała nad spichlerzem dostając niemałą zapłatę. Po pewnym czasie Wincenty uznał, że bardzo dużo płaci za pilnowanie swojego bogactwa a przecież pewności nie miał czy nikt go nie okrada. Jego zmartwienie zakończyło się gdy usłyszał o czarowniku z Warszawy. Podobno potrafił on zabezpieczyć na długie lata majątki samych królów. Wincenty uznał, że czary będą najlepszą ochroną dla jego dóbr. Napisał długi list do czarownika, w którym prosił o wsparcie.

Czarownik przyjechał. Obejrzał spichlerz i wypowiedział niezrozumiałe dla wszystkich zaklęcie.

- Ten kto sięgnie po twoje dobra – zwrócił się do Wincentego – zamieni się w kamień.

Strach padł na ludzi. Od tej pory bali się zbliżać do stawu. Spichlerz zamienił się w górę, która zapadła się w ziemię. Mówiono, że czarownik zaklął nawet staw. Kto spróbowałby przepłynąć wyspę od razu zamieniał się w głaz. Mimo tych opowieści, które miały być przestrogą, pojawiło się kilkanaście kamieni. Jeden z nich leży na brzegu, naprzeciw kościółka, który postawiono w 1383 roku. Pod tym kamieniem w czasie wojny Dwerniccy zakopali złote naczynia i trzy beczki z winem. Przekopano tunel, który prowadził do skały pod Oniaczem. Wino pozostawiono pod kamieniem, ale naczynia przewieziono pod skałę. Pod koniec wojny panowie uciekli na Węgry a ich skarby zostały rozkradzione. Nawet czary nie uchroniły bogactwa panów Dwernickich.

Opracowała: Katarzyna Tercha-Frankiewicz