Zwyczje domowe - Brzozowiana.pl - Regionalny Portal Informacyjno-Kulturalny

Pogrzeb (cz. 12)

Dział: Zwyczje domowe
Napisał Admin
poniedziałek, 11 grudzień 2017 20:05

Po śmierci dusza powinna pogodzić się z odejściem i nie nawiedzać dawnych miejsc. By jej w tym dopomóc w dniu pogrzebu ostatecznie usuwano z domu lub niszczono przedmioty, mające kontakt z nieboszczykiem. Zwyczaj ten był dość powszechny w całym kraju. Skutkowało przewracanie rzeczy „ na opak”, ustawienie do góry nogami skrzyni, stołu lub krzeseł, na których umieszczano trumnę, a niekiedy i furmankę, którą wieziono trumnę na cmentarz. W domu zmarłego zakrywano lustra i inne odbijające przedmioty, otwierano na oścież…

Czytaj dalej...

Ostatnie pożegnanie cz. 11

Dział: Zwyczje domowe
Napisał Admin
poniedziałek, 13 listopad 2017 16:58

fot. ze zbiorów Izby Regionalnej w Zielonkach

Kiedy pies wył i szarpał się na łańcuchu, sowa gnieżdżąca się w pobliżu domu pohukiwała złowieszczo, a w sieni tuż za progiem rył swój kopczyk kret – były to nieomylne znaki, że najdłużej za kilka dni umrze ktoś z rodziny. Dziwne oczy, niesamowity głos i nocny tryb życia rodziły przekonanie, że sowa przybywa z tamtego świata, by swoim wołaniem obwieszczać śmierć. Znajomość obu światów żywych i umarłych daje jej mądrość i dar widzenia tego, co pozornie niedostępne dla oczu…

Czytaj dalej...

Zwyczaje rodzinne cz.10 (Starość, dziady wędrowne, przytułki, pieśni wędrownych śpiewaków)

Dział: Zwyczje domowe
Napisał Admin
wtorek, 10 październik 2017 01:16

Stanisław Wyżykowski z Haczowa - propagator pieśni wędrownych śpiewaków; fot. brzozowiana.pl

STAROŚĆ W kulturze wielu narodów starzy ludzie cieszyli się szczególnymi względami. Mądrzy i doświadczeni, potrafili rozsądzać najważniejsze sprawy. Stary, wiekowy – jak zwykło się mawiać - człowiek często udzielał rad, rozstrzygał spory, koił wzburzone umysły. Powinien więc być na co dzień i od święta, otoczony ogólnym szacunkiem i w Polsce zazwyczaj tak właśnie było. Starzec zajmował więc najlepsze, zaszczytne miejsce przy stole, miał własny kąt przy piecu lub na ławie. Ustępowano mu grzecznie pierwszeństwa w drzwiach, zaczynano posiłek…

Czytaj dalej...

Zdrowie i choroba (cz. 9)

Dział: Zwyczje domowe
Napisał Admin
wtorek, 12 wrzesień 2017 21:41

Wszędzie, czy to na wsiach, czy w miasteczkach, czy we dworach panował powszechny strach przed chorobami. Źródłem tego lęku były fatalne, wielowiekowe doświadczenia. Wszak przynajmniej raz na kilkadziesiąt lat wybuchały w kraju epidemie: czarnej ospy, dżumy, cholery. Zwano je rozmaicie: morem, powietrzem, białą panią, czarną śmiercią lub morową zarazą. Choroby te bezlitośnie atakowały ludzi wszelkich stanów. Szerzeniu się straszliwych epidemii, unicestwiających czasem całą ludność danej miejscowości, sprzyjały złe warunki higieniczne i niewiedza medyczna. Dochodziły do tego: bieda,…

Czytaj dalej...

Higiena cz. 8

Dział: Zwyczje domowe
Napisał Admin
poniedziałek, 31 lipiec 2017 16:36

Znaleziska archeologiczne na terenie dawnych osad dowodzą, że troska o utrzymanie czystości zarówno domu, jak i jego mieszkańców, nie była naszym przodkom obca. Przy wielu domostwach znajdowały się łaźnie – ziemianki i łaźnie naziemne, wyłożone kamieniami podobne do ruskich bani i fińskich saun. Spora liczba odnalezionych grzebieni, nożyczek, szpil do włosów i kijanek do prania odzieży świadczy o potrzebie życia w czystości. Wspomina o tym m.in. średniowieczny zapis mnicha Rudolfa z klasztoru cystersów w Rudzie (zwany…

Czytaj dalej...

SĄSIEDZI cz. 7

Dział: Zwyczje domowe
Napisał Admin
czwartek, 06 lipiec 2017 12:04

Rodzina i dom stanowiły odrębny świat wraz z charakterystycznymi dla niego obyczajami. Kilka rodzin stanowiło najbliższe sąsiedztwo, ulicę, kolonię, przysiółek. One z kolei składały się na osadę, wioskę, miasteczko. Sąsiednie miejscowości były okolicą. Każda z tych cząstek wnosiła do społeczności swoje zwyczaje, obyczaje, obrzędy. Sąsiada traktowano jak kogoś bliskiego. Nie sposób było przejść obojętnie obok jego trosk i radości. Kształtujące się przez wieki poczucie wspólnoty narzucało międzysąsiedzkim kontaktom określone normy obyczajowe. Jedną z…

Czytaj dalej...