generał Bronisław Prugar-Ketling

Z Trześniowem jako miejscem urodzenia związana jest postać generała dywizji Bronisława Prugara-Ketlinga. Przyszedł na świat 02 lipca 1891 r. właśnie w Trześniowie w powiecie brzozowskim.

      Jego przebogaty życiorys przeczytać można m.in. w publikacji „Brzozów. Zarys monograficzny” oraz na stronach  Wikipedii. Pragnę zwrócić uwagę czytelników na ostatnie lata jego życia i na książkę wspomnieniową  „ Aby dochować wierności. Wspomnienia z działań 11. Karpackiej Dywizji Piechoty. Wrzesień 1939”. Przedstawił w niej generał wierny obraz działań dywizji, której w udziale przypadły walki w okolicach Baryczy, Krzywczy, pod Łętownią oraz w lasach janowskich i w obronie Lwowa (w składzie armii gen. Kazimierza Sosnkowskiego). Wspomnienia te to cenne i interesujące źródło do historii walk 1939 r.

     Po zakończeniu kampanii wrześniowej gen. B. Prugar-Ketling  przedostał się do Francji, gdzie 11 listopada 1939 r. powołany został na stanowisko dowódcy  2 Dywizji Strzelców Pieszych. Dywizja ta toczyła w czerwcu 1940 r. walki w południowo-wschodniej Francji. Z 19/ 20 czerwca tego samego roku gen. B. Prugar-Ketling przekroczył granicę ze Szwajcarią wraz z większością swoich wojsk ( ok. 12 tysięcy żołnierzy), gdzie zostali internowani. Na internowaniu dbał o morale wojskowe, zwartość oddziałów, a także rozwój osobisty żołnierzy. Z jego inicjatywy zorganizowano katedrę dydaktyczną, dzięki której wielu żołnierzy i oficerów zdało maturę, kończyło kursy zawodowe, a ponadto doktoraty i habilitacje. Dewizą generała było w tym czasie powiedzenie: „ Nauka dla Polski, praca dla Szwajcarii”. Generał  spisał tam swoje wspomnienia. Po raz pierwszy zostały one wydane w 1941 roku w małym nakładzie 200 egzemplarzy. Ponownie wydane zostały w 1990 roku i wzbogacone zostały  rysunkami scen batalistycznych wykonanymi przez żołnierza 2. Dywizji Strzelców Pieszych J. Gundlacha.

       Generał Bronisław Prugar-Ketling w 1945 r. wrócił do Polski. Pełnił m.in. funkcję szefa Gabinetu Naczelnego Dowódcy i Ministra Obrony Narodowej marszałka Polski Michała Roli-Żymierskiego. Zmarł. w Warszawie18 lutego 1948 r. w wieku 57 lat. Pochowany został w Alei Zasłużonych na Powązkach.

   Halina Kościńska