Każdego roku na początku lipca Zagrodę Garncarską w Medyni Głogowskiej odwiedzają tłumy miłośników tradycji garncarskich, ludowego rękodzieła, dobrej kuchni i ciekawej muzyki. Przyciąga ich znana cykliczna impreza „Jarmark Garncarski”. W tym roku Jarmark zaplanowany został na dzień 8 lipca, jednak już w przeddzień imprezy Organizatorzy zaprosili do Medyni mieszkańców z całego województwa i Polski do wzięcia udziału w grze terenowej, która obejmowała całe zagłębie garncarskie. Wtedy też miało miejsce spotkanie garncarzy z Polski Wschodniej oraz wspólne wypalanie ceramiki w piecu garncarskim. W tą niedzielę świętowaliśmy udane wypały ceramiki. Wtedy jak co roku oficjalnie otworzono piec garncarski, co dało początek kiermaszom, warsztatom, koncertom i wszelkim innym formom radosnej zabawy. Gwiazdą muzyczną wydarzenia był min. znany folkowy zespół Rokiczanka, a także grupa The Freeborn Brothers. Ważnym elementem tegorocznej już XXIII imprezy było również włączenie do wspólnych działań członków Stowarzyszenia Ludzi Twórczych prezentujących swoje wyroby: Stefanii Bąk z Przysietnicy – wyroby ze słomy, serwety, Wandy Brach z Brzozowa – kartki okolicznościowe, ozdoby, Grażyny Hanus z Brzozowa – okazjonalne elementy dekoracyjne , Bogdana Kubala z Brzozowa – malarstwo olejne, Katarzyny Kudły z Domaradza – decoupage, Krystyny Łobazy z Brzozowa – wyroby kulinarne, Tadeusza Pindyka z Dynowa – rzeźby, Czesławy Witek z Haczowa – kwiaty z bibuły, wiklina papierowa, Barbary Wójcik z Golcowej – tradycyjne koszyki z łyka, Marii Szajny z Haczowa – haft haczowski.

Głównym celem przedsięwzięcia było promowanie tradycji garncarskich Medyni jako ważnego elementu dziedzictwa niematerialnego polskiej kultury, a przy okazji rękodzieła Podkarpacia.

Małgorzata Chmiel Prezes Stowarzyszenia Ludzi Twórczych w Brzozowie

e-mail : Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Przełom czerwca i lipca jest w Prowansji czasem wyjątkowym. Rok szkolny powoli dobiega końca (we Francji zajęcia trawają do pierwszego tygodnia lipca), ulice wypełniają się licznymi turystami, a na obrzeżach miast zakwitają pierwsze pola lawendy. Ponad to, podobnie jak w Polsce, okres przesilenia letniego rozpoczyna cykl imprez na powitanie wakacji. Zapewne najważniejsza z nich jest noc sobótkowa, nazywana we Francji po prostu Świętem… świętego Jana (Fête de la Saint-Jean). Jest to jedna z najstarszych tradycji prowansalskich, która czerpie swój początek w sąsiedniej Oksytanii. To wlaśnie w tym regionie, na najwyższym szczycie Pireneji wschodnich – Mont Canigou (2 784 m. n.p.m.) celtyccy mieszkańcy rozpalali stos, zgodny z tradycją kultu słońca. Góra ta ma od wieków znaczenie symboliczne dla lokalnych mieszkanców. Często określana jako „Olimp Katalonii”, występuje w regionalnych legendach jako schronienie czarownic, smoków i olbrzymów. Wraz z rozprzestrzenieniem się kultu chrzescijańskiego w V wieku, Mont Canigou, tak jak i część pogańskich tradycji została dostosowana do panującej religii. Także kult słońca przetrwał w niewiele zmienionej postaci, obierając na nowego patrona świętego Jana.

Nowym etapem dla tej wiekowej tradycji okazały się lata powojenne XX wieku. W 1955 grupa wspinaczkowa, która zdobyła szczyt w przeddzień przesilenia letniego, postanowiła rozpalić tam stos, aby przypomnieć lokalnym mieszkańcom o dawnych celtyckich przodkach. Swiatło z Mont Canigou było widoczne na dziesiątki kilometrów i zainspirowało okoliczne miasta do odnowienia tradycji – w następnym roku większość szczytów pirenejskich zaploneła w noc sobótkowa, czerpiąc płomień z mitycznej góry. Z czasem tradycja przekazywania światła dotarła również do Prowansji, którego głównym punktem jest antyczne miasto Arles. To właśnie tam udają się reprezentanci wsi i miasteczek (często maratończycy), aby odebrać płomień z Canigou. Ich powrót do miejsca zamieszkania ma miejsce około południa i jest oficjalnym momentem rozpoczęcia obchodów św. Jana. Każde miasto miało z czasem własny program dla tego dnia, lecz pewne elementy pozostały wspólne. Na przykład, w Aix-en-Provence, położonej ok. 30 km na północ od nadmorskiej Marsylii, przyjęcie płomienia ma miejsce punktualnie w południe, na obrzeżach starówki, niegdyś historycznego wejścia do miasta.

Około godziny 18, płomień przejmuje od maratończyków reprezentant miejscowych władz oraz członkowie stowarzyszenia promującego regionalne tradycje. Przy dzwiękach ludowej muzyki, barwny orszak przechodzi przez całe miasto aż do głównego placu, gdzie znajduje się symboliczny, kilkumetrowy stos. Tradycyjny przemarsz jest z niecieprliwością oczekiwany przez dawnych mieszkanców (a także zaciekawionych turystów), którzy dołączają się w drodze, tworząc coraz większy tłum. W oczekiwaniu na zmierzch (około godz. 21.30), publiczność może podziwiać pokaz tradycyjnych tańców, a także zapisać na kartce życzenie, umieścić w niewielkiej wiązce chrustu, która zostanie wrzucone do ognia, aby się spełniło.

Przy zachodzie słońca, władze świecke i kościelne witają wszytkich zebranych i wyjaśniają tradycje świętojańskiej nocy. Przemowy, jak i błogosławieństwo św. Jana odbywa się zawsze po francusku i w dialekcie prowansalskim. Następnie dochodzi do rozpalenia ognia przez reprezentantów lokalnych władz, którzy zgodnie z tradycją, uprzednio obchodzą z pochodniami stos trzy razy. Od tego momentu, aż do świtu trwa zabawa, która co roku gromadzi w centrum miasta setki uczestników. Są wśród nich mieszkańcy, oraz przejezdni, w każdym wieku i każdego wyznania, bo zgodnie z zamierzchłą tradycją - ogień świętego Jana jest symbolem tolerancji i pokoju.

Z Aix-en Provence - pisze - Magdalena Wolak

11 lipca rozpoczynamy całodobowe kręcenie korbą w ramach V Podkarpackiego Spotkania Lirników w Dolinie Sanu. Czeka nas niesamowicie zakręcone 5 dni w Jabłonicy Ruskiej, w otoczeniu przepięknej przyrody. Czas wypełnią warsztaty lirnicze – hasło tegorocznych spotkań „Od dziada do wirtuoza”. Warsztaty dziadowskie poprowadzi Maciej Bator, a warsztaty wirtuozerskie Malwina Paszek. Pogotowie Lirnicze zapewni Lucjan Kościółek – lirnik i budowniczy instrumentów. Wykład o pieśniach dziadowskich, odpustach podkarpackich i dziadach kalwaryjskich wygłosi Bartosz Gałązka.

Jak to w tradycji dziadowskiej bywało wyruszymy również w drogę. Pokręcimy korbą w Miasteczku Galicyjskim Sanockiego Skansenu oraz na podkarpackim odpuście w Mrzygłodzie.

Jeśli nie masz jeszcze planów, a chciałbyś pokręcić korbą razem z nami – zapraszamy dołącz do nas. Więcej szczegółów na www.voxangeli.pl

Barbara Bator

Koordynator V Podkarpackiego Spotkania Lirników w Dolinie Sanu

O programie słów kilka

Środa – 11.07.18 - Dzień przyjazdu – Jabłonica Ruska

godz. 16:00 – po dziadowskim obiedzie synchronizujemy urządzenia z napędem korbowym i kręcimy korbą po dziadowsku i precyzyjnie.

godz. 20:00 – Korbowy freestyle

Czwartek – 12.07.18 - Jabłonica Ruska

godz. 9:30 - po dziadowskim śniadaniu dziadowskie warsztaty z przerwami na inne dziadowskie posiłki.

I. „Dziady. Odpusty. Kalwaryje.” - Maciej Bator

II. „Warsztat precyzyjnego kręcenia korbą” - Malwina Paszek

godz. 20:00 – Korbowy freestyle

Piątek – 13.07.18 – Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku

godz. 11:30 - Otwarty warsztat lirniczy na Rynku Galicyjskim.

Prezentacja instrumentarium, i wspólne kręcenie korbą pod chałupą

Lutnika Mistrza Stanisława Wyżykowskiego.

godz. 13:00 - "Dziady. Odpusty. Kalwaryje." O pieśniach dziadowskich,

odpustach podkarpackich i dziadach kalwaryjskich.

Prelekcja Bartosza Gałązki w sali konferencyjnej.

godz. 20:00 – Wieczór pieśni dziadowskiej (Jabłonica Ruska)

Sobota – 14.07.18 - Jabłonica Ruska

godz. 9:30 - po dziadowskim śniadaniu dziadowskie warsztaty

z przerwami na inne dziadowskie posiłki.

I. „Dziady. Odpusty. Kalwaryje.” - Maciej Bator

II. „Warsztat precyzyjnego kręcenia korbą” - Malwina Paszek

godz. 20:00 – Korbowy freestyle

Niedziela – 15.07.18 – Mrzygłód - Odpust

godz. 10:00 - Kręcimy korbą na rynku i pod kościołem

godz. 11:00 - Msza święta odpustowa z udziałem lirników

w kościele pw. Rozesłania Apostołów

godz. 12:00 - Koncert podkarpackich pieśni dziadowskich

i odpustowych, prezentacje powarsztatowe.

Kontakt: Tel: 608366444 e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Miło nam poinformować, że Gminny Ośrodek Kultury w Nozdrzcu przystąpił do realizacji zadania „XVII Przegląd Kapel Ludowych” dofinansowanego przez Narodowe Centrum Kultury w ramach programu Kultura–Interwencje 2018. Działania przewidziane w zadaniu to organizacja imprezy plenerowej w miejscowości Nozdrzec „Pod Trepazem” w dniu 22 lipca, na której zaprezentują się kapele ludowe: Bachórzanie, Dynowianie, Młoda Harta, Warzanie, Futomianie, Zespół Obrzędowy z widowiskiem „Wieńcowiny” oraz zespół folkowy „Żmije”. Serdecznie zapraszamy wszystkich zainteresowanych kultywowaniem i ochroną folklorystycznych tradycji regionu podkarpackiego.

GOK w Nozdrzcu